ျမတ္စြယ္ေတာ္

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွ ဗုဒၶ ျမတ္စြယ္ေတာ္ အစစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို့ စတုတၳ အႀကိမ္ေျမာက္ ၾကြခ်ီ အပူေဇာ္ခံျခင္း

စြယ္ေတာ္အေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ(ျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္)

ရွင္မဟာ ကႆပ အမွဴးရွိေသာ ရဟန္းသံဃာ ငါးရာမွ်တုိ႔သည္ ပါ၀ါျပည္မွ ကုသိနာရုံသို႔ ၾကြလာစဥ္၀ယ္ ျမတ္စြာဘုရား၏ သတင္းကို တိက်ေသခ်ာ သိေသးဟန္ မတူေပ။ ေခတၱခဏ အပန္းေျဖလ်က္ သစ္ပင္ေျခ၌ ထုိင္ေနေတာ္မူခုိက္ တကၠတြန္း(အာဇီ၀က)ကို အေ၀းမွာ လာေနေၾကာင္း ေတြ႕ျမင္ၾကေလရာ “ငါတုိ႔ဆရာ ျမတ္စြာဘုရားကို သိပါ၏ေလာ” ဟု ေမးေတာ္မူ၏။ ထိုသို႔ ေမးေလမွ ျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္စံျမန္းသည္မွာ ခုႏွစ္ရက္ရွိျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သိၾကရေတာ့သည္။ ထုိအခါ အရွင္မဟာကႆပ၏ ေနာက္ပါးမွ ရဟန္းငါးရာတုိ႔အနက္ ရာဂမကင္းရေသးေသာ အခ်ိဳ႕ရဟန္းတုိ႔သည္ “ဘုန္းေတာ္ ၾကီးလွစြာေသာ ျမတ္စြာဘုရား၊ ေကာင္းေသာစကားကုိ ဆုိေတာ္မူတတ္ေသာ ျမတ္စြာဘုရား၊ ပညာမ်က္စိ ရွိေတာ္မူ တတ္ေသာ ျမတ္စြာဘုရားသည္ အလြန္လ်င္ျမန္စြာ ပရိနိဗၺာန္ ျပဳေတာ္မူေလျပီ” ဟု ငိုေၾကြးမည္တမ္းၾကကုန္၏။ အရုပ္ၾကိဳး ျပတ္ေျမမွာ လူးခတ္ၾကကုန္၏။ သခၤါရ တရားအတြင္း ျမဲျခင္းသေဘာမရွိ ႏုိင္ရကာ ရာဂကင္းျပီး ရန္းတုိ႔မွာမူ ေအာက္ေမ့ခ်င့္တံု သည္းခံကုန္ၾကေလသည္။ ထုိရဟန္း ငါးရာတြင္ပါ၀င္သာ အသိေခါက္ေခါက္ အ၀င္နက္လွသည့္ ေတာထြက္ရဟန္း သုဘဒၵမွာ အခ်ဳပ္အခ်ယ္မွ လြတ္ေျမာက္ဘိအလား လုိရာကို ျပဳၾကျပီး မလုိရာကို မျပဳဘဲေနၾက ရုံသာရွိျပီိဟု မပူေဆြးမငိုေၾကြးရန္ အေၾကာင္းကို ဆုိေလ၏။ ရွင္မဟာကႆပကမူ ျမတ္ႏုိးခ်စ္ခင္ ဆက္ဆံခ်င္ေသာ္လည္း ရွင္လ်က္ႏွင့္လည္း ခြဲခြာရတတ္၏။ အရာရာသည္ မတည္ျမဲၾက၊ ပ်က္စီးျခင္း သေဘာရွိေၾကာင္း ေက်းဇူးေတာ္ အရွင္ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားဆုိဆံုးမ ခဲ့ျပီးေၾကာင္း ေဖ်ာင္းဖ်ေလ၏။ 

ထုိစဥ္၀ယ္ ကုသိနာရုံျပည္သား မလႅမင္းအၾကီးအကဲေလးဦးတုိ႔က ျမတ္စြာဘုရား၏ (အေလာင္းေတာ္ တည္ရာ) နံ႕သာထင္းပံုအား မိးရူိ႕ကုန္ေသာ္လည္း နတ္တုိ႔က မလုိလား၍ ေလာင္ကြ်မ္းျခင္းမရွိ။ နတ္တုိ႔သည္ ရွင္မဟာကႆပ ကိုယ္ေတာ္ၾကီးကိုယ္တုိင္ ျမတ္စြာဘုရား၏ ေျခေတာ္စံုကို ဦးခိုက္ မရွိခိုးရေသးမီ နံ႕သာထင္းပံု မီးမေလာင္ကြ်မ္းေစလုိၾက။ ရွင္မဟာကႆပႏွင့္ ရဟန္းငါးရာတုိ႔ ေျခစံုဦးခိုက္ ရွိခိုးလုိက္ျပီးသည္ႏွင့္ (လူတုိ႔မျမင္ရဘဲ) နတ္တုိ႔ အာႏုေဘာ္ေၾကာင့္ မီးေတာက္ေလာင္ သြားေတာ့၏။ မီးေတာက္ေလာင္ေသာ ျမတ္စြာဘုရား၏ အေလာင္းေတာ္မွ အေရပါး အေရထူ အသား အေၾကာ အေစးတုိ႔၏ ျပာသည္လည္းေကာင္း၊ မူိင္းသည္လည္ေကာင္း မထင္၊ သရီရ ဓာတ္ေတာ္တုိ႔သည္သာ ၾကြင္းက်န္ ကုန္၏။ ဆင္ျမန္းထားရွိေသာ(သကၤန္း) ပုဆုိး အစံုငါးရာအနက္ အတြင္းအက်ဆံုး(သကၤန္း) ပုဆုိးႏွင့္ အျပင္အက်ဆံုး (သကၤန္း) ပုဆုိးႏွင့္ အျပင္အက်ဆံုး(သကၤန္း) ပုဆုိး တုိ႔သာ မီးမေလာင္ကုန္၊ ေကာင္းကင္မွလည္းေကာင္း၊ အင္ၾကင္းပင္မွ လည္းေကာင္း၊ ေရမ်ားပန္းထြက္ကာ မီးကိုျငိမ္းေစ၏။ ထုိအခါ ကုသိနာရုံျပည္သား မလႅမင္းတုိ႔သည္ ျမတ္စြာဘုရား၏ သရီရဓာတ္ေတာ္တုိ႔ကို မင္းကြန္း၌ ထားလ်က္ လွံခ်ိဳင္ျဖင့္ကာရံ၍ ေလးသည္ေတာ္တပ္ျဖင့္ ျခံရံေစျပီး ခုႏွစ္ရက္ပတ္လံုး ကဆုိ တီးမူတ္ကာ ပန္းနံ႕သာတုိ႔ျဖင့္ ရုိေသေလးျမတ္ ပူေဇာ္လတ္ၾကကုန္၏။ 

အဆုိပါ ၾကြင္းက်န္ရစ္ေသာ(ဗုဒၶအေမြ) သရီရဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ေစတီပုထိုးတည္ထားပူေဇာ္ရန္ ဗုဒၶရွင္ျမတ္ႏွင့္ ေဆြမ်ိဳး ေတာ္စပ္ျခင္း၊ မင္းမ်ိဳးျဖစ္ျခင္း၊ ပုဏၰားမ်ိဳးျဖစ္ျခင္း စသည္ျဖင့္ အေၾကာင္းျပလ်က္ ရယူထုိက္ေၾကာင္း ေအာက္ပါပုဂၢိဳလ္တုိ႔ က ေတာင္းဆုိလာၾက၏ - 

(က) ေ၀ေဒဟီ မိဖုရား၏သား မဂဓ တုိင္းရွင္ အဇာတသတ္မင္း၊

(ခ) ေ၀သာလီျပည္သား လိစၦ၀ီ မင္းမ်ား၊

(ဂ) ကပိလ၀တ္ျပည္၌ ေနၾကေသာ သာကီ၀င္မငး္မ်ား၊

(ဃ) အလႅကပၸျပည္သား ဗုလီမင္းမ်ား၊

(င) ရာမရြာသား ေကာဠိယ မင္းမ်ား၊

(စ) ေ၀ဌဒီပတုိင္းသားပုဏၰား၊

(ဆ) ပါ၀ါျပည္သား မလႅမင္းမ်ား၊

(ဇ) ပရိနိဗၺာန္ စံျမန္းရာ ကုသိနာရုံ ျပည္သားမလႅမင္းမ်ား။ 

ဤသို႔ သူလုိခ်င္၊ ကိုယ္လုိခ်င္ ျဖစ္ေနစဥ္၀ယ္ ေဒါဏပုဏၰားသည္ ထုိမင္းေပါင္းစံုတုိ႔အား “အရွင္တုိ႔ ကြ်ႏု္ပ္တုိ႔၏ ျမတ္စြာဘုရားမွာ သည္းခံေသာ၀ါဒ ရွိပါသည္။ ထုိျမတ္စြဘုရား၏ သရီရဓာတ္ေတာ္တုိ႔ကို ခြဲေ၀ေရးေၾကာင့္ စစ္ျဖစ္ရန္ မသင့္ပါ။ အလံုးစံုေသာ ငါတုိ႔သည္ တစ္ေပါင္းတည္း အညီအညြတ္ ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ ျဖစ္ၾက၍ သရီရဓာတ္ေတာ္တုိ႔ကို ရွစ္စုရွစ္ပံု ခြဲေ၀ၾကပါစို႔၊ ျမတ္စြာဘုရားကို လူအမ်ားတုိ႔ ၾကည္ညိဳလ်က္ ရွိၾကပါသည္။ အရပ္ရွစ္မ်က္ႏွာတုိ႔၌ ေစတီပုထုိး အႏွံ႕အျပား တည္ရွိၾကပါေစ” ဟု ဆုိ၏။ မင္းသားအေပါင္းက သေဘာတူၾကေလ၏။ ေဒါဏပုဏၰားအားလည္း ဓာတ္ေတာ္ျခင္ေသာ ျပည္ေတာင္းကို ေစတီပုထိုးတည္ထား ကိုးကြယ္ရန္ေပးေလသည္။ 

ထုိသို႔ ျမတ္ဗုဒၶ၏ ဓာတ္ေတာ္ အေမြခြဲေ၀ျပီးပါမွ ၀ိပၸလီ၀နတုိင္းသား ေမာရိယမင္းတုိ႔က ကုသိနာရုံျပည္သား မလႅမင္းတုိ႔ထံ သို႔ ေ၀စုေတာင္းဆုိၾကရာ အားလံုးခြဲေ၀ျပီးကုန္သျဖင့္ ေပးရန္မရွိေတာ့ေတာ့ရကား ေတေဇာဓာတ္ ေလာင္ကြ်မ္းေတာ္မူရာ (မီးသျဂၤ ိဳလ္ရာ) အရပ္မွ မီးေသြးမ်ား ကိုသာ ယူေဆာင္ၾကရေတာ့၏။ 

ဓာတ္ေတာ္ အေမြခြဲေ၀ ရရွိခဲ့ၾကေသာ ေ၀ေဒဟီ မိဖုရား၏သား မဂဓတုိင္းရွင္ အဇာတသတ္မငး္သည္ ရာဇျဂိဳဟ္ျပည္၌ လည္းေကာင္း၊ ေ၀သာလီ ျပည္သား လိစၦ၀ီမင္းတုိ႔သည္ ေ၀သာလီျပည္၌ လည္းေကာင္း၊ ကပိလ၀တ္ ျပည္ေနသာကီ၀င္ မင္းတုိ႔သည္ ကပိလ၀တ္ျပည္၌လည္းေကာင္း၊ အလႅကပၸျပည္သား ဗုလီမင္းတုိ႔က အလႅကပၸျပည္၌ လည္းေကာင္း၊ ရာမရြာသား ေကာလိယမင္းတုိ႔သည္ ရာမရြာ၌ လည္းေကာင္း၊ ေ၀ဌဒီပတုိင္းသား ပုဏၰားကလည္း ေ၀ဌဒီပတုိင္း၌ လည္းေကာင္း၊ ပါ၀ါျပည္သား မလႅမင္းတုိ႔ကလည္း ပါ၀ါျပည္၌ လည္းေကာင္း၊ ကုသိနာရုံျပည္သား မလႅမင္းတုိ႔ကလည္း ကုသိနာရုံျပည္၌လည္းေကာင္း ျမတ္စြားဘုရား၏ သရီရဓာတ္ေတာ္တုိ႔ကို ေစတီပုထိုမ်ား အသီးသီးတည္ထားပူေဇာ္ ၾကသည္။

ေဒါဏ ပုဏၰားလည္း ဓာတ္ေတာ္ျခင္တြယ္သည့္ ေတာင္းကို ေစတီပုထိုးတည္ထား ပူေဇာ္ေလ၏။ ေနာက္က်၍ ဓာတ္ေတာ္မ်ား မရ၊ မီးေသြးမ်ားသာ ရရွိခဲ့ၾကေသာ ၀ိပၸလီ၀နတုိင္းသား ေမာရိယမင္းတုိ႔သည္လည္း ထုိမီးေသြးမ်ားကိုပင္ ၀ိပၸလီ၀နတုိင္း၌ ေစတီပုထိုးတည္ထား ပူေဇာ္ၾကကုန္၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ျပည္ေတာင္းေစတီႏွင့္ မီးေသြးေစတီမ်ားပါ၀င္လွ်င္ စုစုေပါင္း ေစတီပုထိုးေတာ္ ဆယ္ဆူ ျဖစ္ေပၚခဲ့ေလသည္။

အထက္၌ ေဖာ္ျပအပ္ေသာ ျမတ္စြာဘုရား၏ သရီရဓာတ္ေတာ္ ဓမၼေတာ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဆဌသဂၤါယနာတင္ ပိဋကတ္ေတာ္၊ ဒိဃနိကာယ္၀င္ သုတၱန္ပိဋကတ္(မဟာ၀ဂ္ပါဠိေတာ္ - ျမန္မာျပန္) အပိုဒ္ ၂၄၀၌ ၂၄၀၊ စကၡဳငါးပါး ရွိေတာ္မူ ေသာ ျမတ္စြာဘုရား၏ သရီရဓာတ္ေတာ္သည္ ရွစ္စိတ္ (ရွစ္ေဒါဏ) ရွိ၏။ ေယာက္်ားျမတ္ ျဖစ္ေသာ ျမတ္စြာဘုရား၏ (သရီရဓာတ္ေတာ္) ခုႏွစ္စိတ္ကို ဇမၺဴဒိပ္ကြ်န္း၌ ကိုးကြယ္ပူေဇာ္ ၾကကုန္၏။ တစ္စိတ္ကိုမူကား ရာမရြာ၌ နဂါးမင္းသည္ ကိုးကြယ္ပူေဇာ္၏။

(၁) တစ္ဆူေသာ စြယ္ေတာ္ကို တာ၀တိ ံသာ နတ္တုိ႔သည္ ကိုးကြယ္ပူေဇာ္ကုန္၏။ တစ္ဆူေသာ စြယ္ေတာ္ကိုကား ဂႏၶာရျပည္၌ ကိုးကြယ္ ပူေဇာ္ကုန္၏။ တစ္ဆူေသာ စြယ္ေတာ္ကိုကား ကာလိဂ္မင္း၏တုိင္းငံ၌ ကိုးကြယ္ပူေဇာ္ကုန္၏။ 

(၂) ထိုသရီရဓာတ္ေတာ္၏ တန္ခိုးေၾကာင့္ပင္လွ်င္ ဤမာပထ၀ီ ေျမျပင္သည္ ျမတ္ေသာဓာတ္ေတာ္ ပူေဇာ္ပြဲတုိ႔ျဖင့္ တန္ဆာဆင္ထားသကဲ့သို႔ တင့္တယ္ေပ၏။ ဤသို႔လွ်င္ ျမတ္စြာဘုရား၏ ဤသရီရဓာတ္ေတာ္ကို ျမတ္ထက္ျမတ္ျဖစ္ေသာ နတ္လူတုိ႔သည္ ေကာင္းစြာအရုိ အေသျပဳၾကကုန္၏။

(၃) (အၾကင္) သရီရဓာတ္ေတာ္ကို နတ္မင္း၊ နဂါးမင္း၊ လူမင္းတုိ႔သည္ ပူေဇာ္ကေလျပီ။ ထုိ႔အတူပင္ မင္းထက္ မင္းျမတ္တုိ႔ သည္လည္း ပူေဇာ္ၾကေလျပီ။ (သရီရဓာတ္ေတာ္)ကို ရရွိလတ္ေသာ္ လက္အုပ္မုိးခ်ီရွိခိုး ၾကကုန္ေလာ့၊ ျမတ္စြာဘုရား ဟူသည္ ကမၻာအရာတုိ႔ျဖင့္ေသာ္လည္း စင္စစ္ ေတြ႕ခဲ့ရ၏။

(၄) ညီညြတ္ေသာ သြားေတာ္ေလးဆယ္ႏွင့္ အလံုးစံုေသာ ဆံေတာ္ ေမြေတာ္တုိ႔သည္ ရွိကုန္၏။ နတ္တုိ႔သည္ တစ္ဆူစီ၊ တစ္ဆူစီ စၾက၀ဠာအဆက္ဆက္သို႔ ပင့္ေဆာင္ေလကုန္သတည္း။

(၅) (သြားေတာ္ ေလးဆယ္ဟုဆုိေသာ္လည္း စြယ္ေတာ္ေလးဆူမွတစ္ပါးေသာ သြားေတာ္သံုးဆယ့္ ေျခာက္ဆူကိုသာလွ်င္ ယူရာ၏။ ဤဂါထာတုိ႔ကို သီဟုိဠ္မေထရ္တုိ႔ ထည့္သြင္း ထားခဲ့သည္ဟု အ႒ကထာ၌ ဆုိ၏။) 

ထုိသို႔ဆုိလွ်င္ ဂႏၶာရျပည္၌ စြယ္ေတာ္တစ္ဆူေရာက္ေတာ္မူသည္မွာ ေသခ်ာပါ၏။ ဂႏၶာရျပည္သည္ အဘယ္မွာရွိသနည္း။ အဘယ္တုိင္းျပည္ကို ေခၚဆုိသနည္း။ အခ်ိဳ႕ကမူ မဟာ၀ဂ္ပါဠိေတာ္ပါ ဂႏၶာရတုိင္းဆုိသည္မွာ အိႏၵိယႏုိင္ငံတြင္းမွ တုိင္းတစ္တုိင္း ျဖစ္သည္ဟုဆုိ၏။ ေျမျပင္ အေျခအေနအရ လည္းေကာင္း၊ ေရွးေဟာင္း သုေတသန ေလ့လာခ်က္မ်ားအရ လည္းေကာင္း၊ ဂႏၶာရတုိင္းသည္ ပါကစၥတန္ႏွင့္ တရုတ္ျပည္အၾကား၌ ရွိေနေသာ ေရွးယခင္ အိႏၵိယ နယ္ေျမတုိင္းကိုးတုိင္း အနက္မွ တစ္တုိင္းျဖစ္သည္ဟု ဆုိ၏။ ထုိ ဂႏၶာရတုိင္းမွ တရုတ္ျပည္သို႔ ပင့္ေဆာင္သြားခဲ့သည္ဟုလည္း မွတ္ယူအပ္၏။ မည္သို႔ ဆုိေစ တရုတ္ျပည္သို႔ သမၼတႏုိင္ငံ၌ စြယ္ေတာ္ျမတ္ တစ္ဆူ ကိန္း၀ပ္စံပယ္ေတာ္ မူသည္မွာ ယင္းဂႏၶာရတုိင္းမွ စြယ္ေတာ္ျမတ္ပင္ျဖစ္ေၾကာင္း ယူဆရန္ ရွိေပသည္။ 

ထုိစြယ္ေတာ္ျမတ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ တရုတ္မွတ္တမ္းမ်ားအရ ျမတ္စြာဘုရား၏ အေမြ စြယ္ေတာ္ျမတ္ ေလးသြယ္အနက္ လူသားတုိ႔ထံ၌ စြယ္ေတာ္ႏွစ္ဆူ က်န္ရွိရာတစ္ဆူကို သီရိလကၤာႏုိင္ငံသို႔ ပင့္ေဆာင္သြားခဲ့ျပီး က်န္တစ္ဆူကို ယေန႕ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံတြင္ တည္ရွိသည့္ ေရွးေဟာင္း ဥဒယာန(Udyana) ဘုရင့္ႏုိင္ငံသို႔ ပင့္ေဆာင္သြားခဲ့ၾက၏။ ထုိဥဒယာန ႏုိင္ငံမွ ခိုတန္(Khotan) ႏုိင္ငံ၊ ယေန႕တရုတ္ႏုိင္ငံ ဆင္ဂ်ီယန္း(Xinjiang) ျပည္နယ္ ဟိတ္ယန္႕(Hetian) ေဒသသို႔ပင့္ေဆာင္ ခဲ့ၾကသည္။ ခရစ္ႏွစ္ ငါးရာစုေခတ္တြင္ေတာင္ပိုင္း ကီမင္းဆက္(Qi Dynesty)မွ တရုတ္ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းတစ္ပါးျဖစ္ေသာ ဖာစီယန္(Fa-Xian)သည္ ခုိတန္ႏုိင္ငံမွ တရုတ္ျပည္ ကီမင္းဆက္၏ ျမိဳ႕ေတာ္ နန္ကင္းျမိဳ႕(Nan Jing)သုိ႔ ပင့္ေဆာင္ခဲ့သည္။ ဆြီမင္းဆက္(Sui Dynasty) လက္ထက္၌ ျမိဳ႕ေတာ္သစ္ျဖစ္သည့္ ခ်န္အန္း(Chang-an)သုိ႔ ပင့္ေဆာင္ခဲ့ျပန္သည္။ ထုိ႔ေနာက္ပိုင္း မင္းဆက္ ငါးဆက္ခန္႕တြင္ ျပည္တြင္းေရး ရူပ္ေထြးမူရွိခဲ့၍ ေနရာအမ်ိဳးမ်ိဳး ေရႊ႕ေျပာင္း ပင့္ေဆာင္ ထိန္းသိမ္းခဲ့ၾကရ၏။ ေနာက္ဆံုး လီယိုမင္းဆက္(Liao dynasty) လက္ထက္၌ ယင္းကင္း(Yen-Jing) ယေန႕ ပီကင္းျမိဳ႕(Bei-Jing)သုိ႔ ပင့္ေဆာင္ ကိုးကြယ္ခဲ့ၾကသည္။ ေဒါဇြန္(Dao Zong) ဘုရင္၏ မွတ္တမ္းတြင္ ဗုဒၶစြယ္ေတာ္ျမတ္အား ခရစ္ႏွစ္ ၁၀၇၁၌ ေဇာင္ဇီယန္ဘုရား(Zhao-Xian Pagoda)တြင္ ဌာပနာခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ေဇာ္ဇီယန္ ဘုရားကို တည္ထားရာ လင္းဂြမ္း(Ling guang) ေက်ာင္းေတာ္မွာမူ ခရစ္ႏွစ္ ရွစ္ရာစုက တည္ေဆာက္ခဲ့သည္ဟု သိရပါသည္။ ခရစ္ႏွစ္ ၁၉၀၀ျပည့္က တရုတ္ျပည္ စစ္ေရးအေျခအေနေၾကာင့္ လင္းဂြမ္းဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းႏွင့္ ေဇာ္ဗီယန္ဘုရားတုိ႔ ပ်က္စီးခဲ့ေလရာ ေစတီ၏ ေအာက္ေျခ၌ စြယ္ေတာ္ကိန္း၀ပ္ရာ ေက်ာက္သား ဓာတ္ေတာ္ၾကဳတ္ကို ေတြ႕ၾကရသည္။ ၾကဳတ္အတြင္း ၌ ေသတၱာငယ္တြင္ သက်မုနိ ျမတ္စြာဘုရား၏ စြယ္ေတာ္၊ ေရးသားသူ ရွန္းမွီး တီယန္၀ွီး၊ ခုႏွစ္ႏွစ္ေျမာက္ ေလးလ ႏွစ္ဆယ့္ သံုးရက္ေန႕ဟု ေရးသား ေဖာ္ျပထားေၾကာင္း သိရပါ၏။ ထုိရက္စြဲမွာ “လီယိုမင္းဆက္ သမုိင္း” စာအုပ္တြင္ပါရွိေသာ ရက္စြဲႏွင့္ ကိုက္ညီသျဖင့္ တရုတ္သမုိင္း ေၾကာင္းအရ မွန္ကန္မူရွိေၾကာင္း သံုးသပ္ၾကပါသည္။ 

အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆုိရပါမူ ဗုဒၶ၏ဓာတ္ေတာ္ အေမြခြဲေ၀ခဲ့ ၾကပံုကိုလည္းေကာင္း၊ ခြဲေ၀ရရွိခဲ့ေသာ ဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ေစတီပုထိုး အမ်ိဳးမ်ိဳးတည္ထား ကိုးကြယ္ခဲ့ၾကသည္ကိုလည္းေကာင္း၊ သုတၱန္ ပိဋကတ္အေထာက္ အထားျဖင့္ သိရွိႏုိင္ ပါ၏။ ထုိ႔ေနာက္ပိုင္း အဆင့္ဆင့္ ပင့္ေဆာင္ၾကပံုကိုမူ သမုိင္းေရးရာ အေထာက္အထားမ်ားျဖင့္ တြက္ခ်က္မွန္းဆ အတည္ျပဳခဲ့ၾကပါ၏။ သို႔ျဖစ္ရာ ျမတ္ဗုဒၶ၏ သရီရ ဓာတ္ေတာ္၊ စြယ္ေတာ္ အေမြအႏွစ္မ်ားကို မေပ်ာက္ မပ်က္ ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရင္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္ သူေတာ္စင္တုိ႕ ရုိေသေလးျမတ္ ပူေဇာ္အပ္လွပါသျဖင့္ ၾကည္ညိဳ သဒၶါပြားမ်ား နုိင္ၾကေစရန္ အလုိ႔ငွာ ကုသိုလ္ပုညခြဲေ၀မွ်လုိက္ ရပါသတည္း။

တ႐ုတ္ ျပည္သူ႔ သမၼတ ႏိုင္ငံမွ ဗုဒၶျမတ္စြယ္ေတာ္ အစစ္အား ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္သို႔ စတုတၴအႀကိမ္ ပင့္ေဆာင္ ပူေဇာ္ခဲ့သည္။ ယခင္က ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ဗုဒၶ ျမတ္စြယ္ေတာ္ ၾကြခ်ီ အပူေဇာ ္ခံခဲ့သည္မွာ သံုးႀကိမ္ ရွိခဲ့ရာ-၁၉၅၅ ခုႏွစ္တြင္ ပထမအႀကိမ္ ပင့္ေဆာင္ခဲ့၍ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ကမၻာေအး ကုန္းေျမ မဟာပါသာဏ လိုဏ္ဂူေတာ္ႀကီး၌ ရွစ္လၾကာ အပူေဇာ္ခံခဲ့သည္။ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္တြင္ ဒုတိယအႀကိမ္ ပင့္ေဆာင္ခဲ့၍ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ကမၻာေအး ကုန္းေျမ မဟာပါသာဏ လိုဏ္ဂူေတာ္ႀကီး၌ ၁၄ ရက္ၾကာ အပူေဇာ္ ခံခဲ့ကာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ မႏၲေလးၿမိဳ႕သို႔ ေဒသစာရီ ၾကြခ်ီ ပင့္ေဆာင္ရာတြင္ ခရီးလမ္း တစ္ေလွ်ာက္ ေညာင္ေလးပင္ ၊ ေတာင္ငူ၊ ပ်ဥ္းမနားႏွင့္ မိတၴီလာၿမိဳ႕မ်ား၌ တစ္ညစီ ကိန္းဝပ္ စံပယ္ေတာ္မူကာ မႏၲေလးၿမိဳ႕၌ ကိုးရက္ၾကာ အပူေဇာ္ ခံခဲ့ၿပီးေနာက္ ေလယာဥ္ျဖင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔ ျပန္လည္ ပင့္္ေဆာင္၍ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ ၁၇ ရက္ အပါအဝင္ စုစုေပါင္း ၄၅ ရက္ၾကာ အပူေဇာ္ ခံခဲ့သည္။ 

၁၉၉၆ ခုႏွစ္တြင္ တတိယအႀကိမ္ ပင့္ေဆာင္ခဲ့၍ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ကမၻာေအးကုန္းေျမ မဟာပါသာဏ လိုဏ္ဂူေတာ္ႀကီး၌ ရက္ ၂ဝ ၾကာ အပူေဇာ္ ခံခဲ့၍ မႏၲေလးၿမိဳ႕သို႔ ေလယာဥ္ျဖင့္ ပင့္ေဆာင္ကာ ၂၁ ရက္ၾကာ အပူေဇာ္ ခံခဲ့ၿပီး တစ္ဖန္ မႏၲေလးမွ ရန္ကုန္သို႔ ျပန္လည္ ပင့္ေဆာင္ခဲ့၍ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ ထပ္မံ အပူေဇာ္ခံသည့္ ရက္မ်ား အပါအဝင္ ရက္ေပါင္း ၉ဝ တိတိ အပူေဇာ္ ခံခဲ့သည္။ ဗုဒၶ ျမတ္စြယ္ေတာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိခဲ့စဥ္ အတြင္း ရင္ေငြ႕လံႈ ခံယူထားသည့္ စြယ္ေတာ္ပြား ႏွစ္ဆူကိုလည္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႏွင့္ မႏၲေလးၿမိဳ႕တို႔တြင္ စြယ္ေတာ္ျမတ္ ေစတီမ်ား၌ ထားရွိ ပူေဇာ္ ခဲ့ၾကသည္။ ယခုႏွစ္ အတြင္း စတုတၴအႀကိမ္ ပင့္ေဆာင္ရာတြင္ ေနျပည္ေတာ္ရွိ ဥပၸါတသႏၲိ ေစတီေတာ္ လိုဏ္ဂူ အတြင္း၌ လည္းေကာင္း၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ကမၻာေအး ကုန္းေျမ မဟာပါသာဏ လိုဏ္ဂူ အတြင္း၌ လည္းေကာင္း၊ မႏၲေလးၿမိဳ႕ မဟာ အတုလေဝယန္ ေက်ာင္းေတာ္ႀကီး ၌လည္းေကာင္း အပူေဇာ္ခံမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။

ကမၻာေပၚတြင္ ဗုဒၶျမတ္စြယ္ အစစ္ ေလးဆူ အနက္ ႏွစ္ဆူမွာ သီရိလကၤာႏိုင္ငံ ကႏၵီၿမိဳ႕ႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ေပက်င္းၿမိဳ႕ အနီး၌ ကိန္းဝပ္ စံပယ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သိရ၍ ယခု ပင့္ေဆာင္မည့္ စြယ္ေတာ္မွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ၿမိဳ႕ေတာ္ ေပက်င္းၿမိဳ႕ အနီးမွ Lingguang Temple ဘုရားေက်ာင္းတြင္ ကိန္းဝပ္ စံပယ္သည့္ စြယ္ေတာ္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။